Pytania otwarte skłaniają do myślenia

Pytania można podzielić na dwie grupy:
pytania otwarte
pytania zamknięte

Każdy typ pytania ma swój charakter i swoje przeznaczenie. Na pytania zamknięte można odpowiedzieć jednym słowem, co pozwala na szybkie otrzymanie konkretnej informacji. Można też użyć ich jako pytań otwierających dyskusję lub w formie prośby.

Przykłady pytań zamkniętych:

Skąd pochodzisz?
Ale brzydka pogoda, prawda?
Podoba Ci się to?
Czy mógłby mi Pan z tym pomóc?

Jak widzisz, na każde z nich można odpowiedzieć jednym słowem i bez zbędnych dyskusji.

Pytania otwarte wymagają od pytanego nieco zastanowienia i większej ilości słów. Stosowane są do pobudzenia kreatywności, do mówienia o uczuciach czy opiniach. Za ich pomocą można poznać bliżej daną osobę i wciągnąć ją w dyskusję.

Przykłady pytań otwartych:

Jak żyje się w Polsce?
Czym się interesujesz?
Jakie masz plany na wieczór?

Najważniejsze jednak jest to, że za ich pomocą pytany otwiera się na nowe rozwiązania, zamiast zamykać się w niewiedzy czy niemożności.

Zamiast więc zapytać:

Czy jesteś w stanie rozwiązać ten problem? (pytanie zamknięte)

spróbuj zapytać:

W jaki sposób możesz rozwiązać ten problem? (pytanie otwarte)

Zmiana myślenia jest natychmiastowa. Po drugim pytaniu dana osoba od razu myśli o rozwiązaniach problemu a nie skupia się na fakcie, czy może problem rozwiązać czy nie. Pracowałem jako Agile Coach z wieloma zespołami i gwarantuję Ci, że tak postawione pytanie otwiera ludzi na rozwiązania i pobudza kreatywność. To bardzo proste, ale potężne narzędzie.

Pytania otwarte przydadzą się również do zaktywowania introwertyków na spotkaniu.

Co o tym myślisz?
W jaki sposób Ty byś to zrobił?

Kiedy w zespole stanie się coś złego, warto zebrać kilka faktów za pomocą pytań zamkniętych:

Co się wydarzyło?
Kiedy się to stało?
Kto był w to zaangażowany?

a następnie przejść do pytań otwartych aby znaleźć jakieś rozwiązanie:

Jak możemy uniknąć tego w przyszłości?
Co możemy zrobić w chwili obecnej by to naprawić?
Co jeszcze możemy zrobić w tej sytuacji?
Jakie mamy opcje?

Pytania otwarte sprzyjają też rozwojowi dziecka. Sam stosuję je w rozmowie z kilkuletnim synem.

Zamiast zapytać:

Jak było w przedszkolu?

pytam:

Co dziś robiłeś w przedszkolu?

Na pierwsze pytanie zazwyczaj otrzymywałem odpowiedź: 'fajnie’ i rozmowa się kończyła. Przy drugim pytaniu widać wyraźne skupienie na jego twarzy i po chwili dostaję sporą dawkę informacji na temat tego, co się dziś u niego działo. Poza tym on sam uczy się opisywać rzeczy a ja czasem bywam zaskoczony, że zna takie słowa, jakimi się posługuje.

Warto, abyś pytania otwarte stosował również w stosunku do siebie, w swojej głowie.

Zmień pytanie w głowie z takiego:

Czy jestem w stanie to zrobić?

na:

Co musi się stać, abym to zrobił?

Napisz o swoich doświadczeniach w komentarzu.